اخلاقی تربیتی |
وَأَوْفُواْ الْکَیْلَ إِذَا کلْتُمْ وَزِنُواْ بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ ذَلِکَ خَیرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلًا(35 اسراء) یکی از گناهانی که خدای متعال در جای جای قرآن آن را متذکر شده و از آن نهی کرده، عدم رعایت حقوق دیگران از راه کم گذاشتن برای آنها در امور مالی آنهاست. در آیه 35 از سوره اسراء نیز پس از نهی از زنا و قتل و پیمان شکنی و خوردن مال یتیم، دستور میدهد در موقعی که میخواهید حقوق دیگران را بپردازید، از آن کم نگذارید و بصورت کامل حق آنها را بپردازید و برای سنجش از ترازویی دقیق استفاده کنید تا مبادا ذرهای به حقوق آنها تجاوز کرده باشید. در پایان آیه این نکته را یادآور می شود که گمان نکنید وقتی به این دستور عمل میکنید به شما ضرری میرسد، بلکه عمل به این دستور برای شما بهتر است و خیر و برکت را به همراه دارد و همچنین موجب کسب اعتماد دیگران و خوش عاقبتی میشود. مسئله کمفروشی در عین این که در جامعه ما بهراحتی از آن چشمپوشی شده و به آن توجه نمیشود، از نظر قرآن بسیار پراهمیت است؛ طوری که مبارزه بعضی از پیامبران – حضرت شعیب, - پس از نفی شرک متوجه این مطلب بود و سرانجام وقتی آن قوم اعتنا نکردند، به عذاب شدید الهی گرفتار و نابود شدند. موضوع این آیه و امثال آن محدود به کمفروشی نمیشود و میتوان آن را با توجه به ملاک حکم تعمیم داد؛ به گونهای که هرگونه کمکاری و کوتاهی در ادای حقوق دیگران را نیز شامل شود. به این ترتیب کارگرى که از کار خود کم مىگذارد، آموزگار و استادى که درست درس نمىدهد، کارمندى که به موقع سر کار خود حاضر نمىشود و دلسوزى لازم را نمىکند، همه مشمول این حکم بوده و در عواقب آن سهیماند. امام باقر علیه السلام فرمودند: امیر المؤمنین علیه السلام در آن ایّام که در کوفه بود، چنین عادت داشت که هر روز صبح از دار الاماره بیرون مىشد و در یکایک بازارهاى کوفه مىگشت و تازیانهاى دو شاخه بنام سبیبه بهمراه داشت، در هر بازارى مىایستاد و در میان اهل آن صدا مىزد: اى تاجران پیش از داد و ستد از خداوند خیر و نیکى طلبید، و با آسانگیرى در معامله از خداوند برکت جویید، و با خریداران نزدیک شوید (گران نفروشید تا از شما بگریزند)، و خود را به زینت حلم و بردبارى آرایش دهید، و از سوگند خوردن خوددارى کنید، و از دروغ بپرهیزید، و از ستم کناره گیرید، و با مظلومان به انصاف رفتار نمایید، و به رباخوارى نزدیک نشوید، و پیمانه را کامل بدهید (کمفروشى نکنید)، و چیزى از حقّ مردم کم نگذارید، و روى زمین در غرقاب فساد فرو نروید. و همین طور در تمام بازارهاى کوفه دور مىزد، و سپس بازمىگشت و در محلّى براى رسیدگى به کارهاى مردم مىنشست.
[ دوشنبه 95/2/6 ] [ 9:5 عصر ] [ آقایی ]
[ نظر ]
|
|
[قالب وبلاگ : سیب تم] [Weblog Themes By : SibTheme.com] |